وارینگ[۱](۱۹۸۱) صمیمیت زناشویی را بعد چند وجهی در روابط بین‌فردی تعریف می‌کند که توصیف‌کننده کیفیت یک رابطه زناشویی در برهه‌ای خاص از زمان است. به اعتقاد او صمیمیت، پیوستاری از ابعاد ارتباطی است که به واسطه کمیت، اندازه و شدت سنجیده می‌شود(هیلر و وود[۲]، ۱۹۸۱).
رابرت استرنبرگ[۳] (۲۰۰۰) صمیمیت را یکی از اضلاع مثلث عشق و عنصر هیجانی رابطه می‌داند که گرمی، ارتباط محبت آمیز، ابراز علاقه به سلامتی طرف مقابل و میل به پاسخ متقابل همسر را شامل می‌شود. شهوت یا میل[۴] ضلع دیگر این مثلث و عنصر برانگیختگی جسمانی و روانی آن است که تمایل به فعالیت جنسی و عشق‌بازی را در بر می‌گیرد و تعهد ضلع سوم مثلث عشق و عنصر شناختی آن است که باعث می‌شود زوج‌ها به این نتیجه برسند که عاشق یکدیگر هستند و این عشق را حفظ کنند(برک، ترجمه محمدی، ۱۳۸۹).
صمیمیت یکی از نیازهای زندگی زن و شوهری و در عین‌حال از ویژگی‌های بارز یک زوج موفق و شادمان است. رابطه صمیمانه با خود- افشایی واقعی و درک نیازهای فرد دیگر (همسر) در یک رابطه برابر تعریف می‌شود( نظری، ۱۳۸۹).
یکی از عواملی که در رابطه با پیش‌بینی سطح رضایت جنسی و سازگاری زناشویی زوجین اهمیت دارد، میزان صمیمیت بین آنهاست. صمیمیت را می‌توان به صورت ترکیبی از دوست داشتن و عاطفه، آشکارسازی و ابراز کردن ، سازگاری، یکپارچگی، ارتباط جنسی، حل‌کردن تعارضات، خود پیروی و همانندی تعریف کرد(شافر و السون[۵]، ۱۹۸۱؛ به نقل از استولهفر، فریایرا و لندریپت[۶]، ۲۰۱۴).
تجربیات بالینی کرافورد و رودا[۷](۲۰۰۴)، نشان داد که روابط صمیمی یکی از نیازهای اساسی انسان است و ارضا نشدن آن موجب افزایش تعارضات و کاهش صمیمیت در روابط زناشویی و بروز مشکلات عاطفی و روانی می‌گردد. برخورداری از صمیمیت در بین زوج‌های متاهل، از عوامل مهم ایجاد ازدواج پایدار است.
صمیمیت در ازدواج ارزشمند است چرا که تعهد زن و شوهر به حفظ رابطه استحکام می‌بخشد و به‌گونه مثبتی با موضوع بهزیستی و سازگاری زناشویی مرتبط است) کنی و اکینی، ۱۹۹۴؛ شفر و اُلسون[۸]، ۱۹۸۱).
نتایج پژوهش اسدبیگی و سپاه منصور(۱۳۸۵)، در زمینه رابطه میان عناصر عشق )صمیمیت، شهوت و تعهد( و رضایت زناشویی زنان نشان‌دهنده رابطه‌ی معنی‌دار میان عنصر صمیمیت و رضایت زناشویی بود.
عوامل گوناگونی چون عوامل شخصیتی و تجارب دوران کودکی نقش به‌سزایی را در برقراری روابط صمیمیانه و ایجاد عشق و تفاهم در زوجین ایفا می‌کنند)صدقی طارمی، ۱۳۸۳).
اسپری و کارلسون (۲۰۰۵) شیوه ابراز نزدیکی توسط زوج‌ها را به شدت متاثر از نیازها و انتظاراتی می‌دانند که هر زوج در خانواده‌های اصلی خود کسب کرده‌اند. سایر عوامل اثرگذار بر نحوه ابراز صمیمیت به اعتقاد آنها عبارت از سبک شخصیتی افراد، سبک ارتباطی آنها با یکدیگر و مرحله تکاملی رابطه است (لانگ و یانگ[۹]، ۲۰۰۷).
طبق نظریه دلبستگی، افراد هنگام برقراری رابطه نزدیک و صمیمانه یکی از این سه سبک دلبستگی را می‌پذیرند : ایمن، اجتنابی، و مضطرب دو سوگرا . سبک دلبستگی ایمن با میل به قدردانی، توجه و فداکردن خود به خاطر افراد نزدیک و مهم ارتباط دارد . سبک دلبستگی اجتنابی با فقدان دلبستگی و علاقه نسبت به افراد مهم و نزدیک همراه است . افراد با دلبستگی مضطرب دو سوگرا در روابط صمیمانه خود احساس نا امنی و حسادت می‌کنند(محمد خانی، ۱۳۸۳).
شافر و
السون[۱۰](۱۹۸۱)،
صمیمیت را دارای شش بعد عاطفی[۱۱]،
اجتماعی[۱۲]،
جنسی[۱۳]،
عقلانی[۱۴]،
و عرفی[۱۵]
می‌دانند. از نظر باگاروزی[۱۶] (۲۰۱۴)
نیز صمیمیت دارای نُه بعد عاطفی، جسمانی، عقلانی، جنسی، روانشناختی[۱۷]،
معنوی، زیبا شناختی ،اجتماعی- تفریحی و زمانی[۱۸]
است. صمیمیت عاطفی نیاز به انتقال و در میان گذاشتن احساسات مثبت مانند خوشحالی و
احساسات منفی مانند بی‌حوصلگی، با دیگری را در بر می‌گیرد.
[۱] Waring
[۲]Heller, P. E., & Wood, B
[۳] Sternberg, R. J.
[۴] passion
[۵] Schaefer, M. T., & Olson
[۶] Stulhofer, A., Ferreira, L. C., & Landripet, I.
[۷] Crawford, M., & Rhoda, U.
[۸] Schaefer, M. T., & Olson, D. H
[۹] Long, L. & Young, M. E
[۱۰] Schaefer, M. T., & Olson, D. H.
[۱۱] emotional
[۱۲] social
[۱۳] sexual
[۱۴] intellectual
[۱۵] conventional
[۱۶] Bagarozzi, D. A
[۱۷] psychological
[۱۸] temporal
عباسی، وحیده؛ (۱۳۹۷)، بازشناسی معنایی خیانت زناشویی از نظر زنان ایران ، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان